Heroi Shqiptar Odise Andruco dhe denglat e otomanit Abedin Rakipi!

Heroi Shqiptar Odise Andruco dhe denglat e otomanit Abedin Rakipi!

nga Arber Thesproti


“Here he goes again” (ketu ky doli prape) eshte nje shprehje e famshme Amerikane e perdorur nga Presidenti Amerikan Roland Regan per kundershtaret e tij qe perserisnin pa pushim po te njejtin rritual demagogjik qe nuk ishte ne interes te amerikanve. Keshtu dhe rasti i z. Abedin Rakipi me “analizat e tij historike” po perserit po te njejten avaze antikombetar qe shpie uje vecese ne pellgjet obskuratiste te letyrave te ndyra vorjo-epirote. Ne “analizat e tij historike” nuk ka asnje gje pozitive kombetare shqiptare, vecese thellohet me shume hendeku i ndarjes mes popullsise Came dhe elementit pozitive qe mund te gjendet mes komunitetit Arvanito-Suliot. Nuk eshte hera e pare qe ky zoteri me te pavertetat e tij te shumta perpiqet ta tjetersoi historine sic ja do mideja e tij otomane. Te genjesh dhe mashtrosh vetem qe te ngopesh fanatizmin tende fetare, eshte mekatarizem. Te perpiqesh me gjithe “huxhumin” tende per ti percare shqiptaret ne “kaurr te ligje” dhe “ musliman otomane”, eshte nje maskarallek. Te improvizosh armiqe atje ku s’ka te tille, eshte hileqarllek i qellimshem. Te fshehesh te vertetat historike dhe ti interpretosh ato si ti do qejfi, eshte krim. Ja pra, ky eshte Abedini jone. Personalisht nuk kame ndonje deshire qe te merem me bemat e z.Abedin Rakipit, po si mund te heshtesh e besh “sehire” kur shefe kete njeri se si shtremberon faktet historike sipas midese se tij anadollake.Tek nje pjese e heronjve shqiptare qe luftuan per pamvarsin e Greqise mund te gjeshe “anti-shqiptarizma”, por vetem tek njeri prej tyre nuk munde te gjeshe asnje grimce te tille dhe ky eshte heroi shqiptar Odise Andruco (Verrushi). Ja se si shprehet z.Abedin Rakipi ne shkrimin e tij te rradhes per kete hero:-“Përpara me kryqin në njërën dorë dhe në tjetrën thikën”Shkruan : Abedin Rakipi”! “Ndersa Kapiteni Odise Andreuçua pasi u rrit dhe u edukua ushtarakisht nga Ali Pashe Tepelena me djallezine dhe tradhetine me te madhe kaurre siç e kane ne gjak e braktisi ate ne momentet kritike te Aliut”. Ja pra sa qarte dele mllefi ottoman i Abedint tone. E verteta e heroit Odise Andruco nuk eshte ashtu sic e pershkruan z.Abedin Rakipi, por krejt e kunderta e atyre qe thote ky zoteri i pandershem. E verteta mbi vrasjen e shqiptarit Odise Andruco. Odise Andruco ishte djali i vetem i Andrea Andrucos (Verushit), mikut te ngushte te Ali Pashait. Miqesia e tyre fillon qe nga rinia e tyre e hershme si kacake e “klefte”. Kur Ali Tepelena u zu rrobe nga Pashai Beratit dhe do te varej, bashke me te qe dhe Andrea Andruco, babai i Odisese. Ali Tepelena u fale nga Pashai Beratit dhe ketu fillone dhe karriera e Aliut drejte majave te Pushtetit i mbeshtetur ne cdo hape nga miku i tij i ngushte Andrea Andruco. Mbas vdekjes se Andreas, Ali Pashai mere ne kujdes djalin e vetem te mikut te tij qe ishte akoma kerrthi. Kjo qe dhe deshira dhe amaneti i fundit qe la Andrea para vdekjes se tij. Femijen jetim Odise Andruco ta riste Ali Pashai si birrin e tij dhe kete amanet te fundit te tij Ali Pashai e permbushi me perkushtimin me te larte te nje prindi. Dashuria aterore e Aliut per djalin e mikut te tij qe e pa kufi. Odisea u rrite si nje princ mes sarajeve te Janines. Ishte femija i perkedhelur i Pashait te Janines, vetem ai mund te shkonte ne cfardo ore te takonte Aliun pa u penguar nga askush. Vetem Odise Andrucua si nje femije camarok shkonte e ulej prane Ali Pashait dhe kur Aliu ishte ne mbledhjet e tij me te rendesishme. . Aliu shikonte tek Odiseja nje femije te zgjuar dhe trim. Nga kjo lidhje e forte (Ate e Bire) Odises i kishin ngjitur dhe nofken “Pashai i Vogel”. Pashai i Janines pervec dashuris aterore i dha Odise Andrucos gjithcka qe i duhet nje lideri per te udhehequr nje popull. Diturin, kulturen, artin ushtarak, komanden e ushtrise dhe ne fund te jetes se tij Ali Pasha i dha atij dhe nje pjese te mire te thesarit qe Odisea te udhehiqte revolucjonin “greke”.Ja se si e pershkruajn karakterin dhe paraqitjen e Odise Andrucos disa fillo-helene britanik : Stanhope pronari i dy gazetave Ellenikd Chronikd ne greqisht dhe Telegrafo Creco: - Stanhop; “Kame qene nje nga perkrahesit e Odise Andrucos, ishte burre qe e mbante fjalen, qeveriste fuqishem dhe ishte i vetmi qe i degjohet fjala, kishte nje mbeshtetje dhe perkrahje te gjere ne popull” - William Humphreysi per Odise Andrucos: “ Ai eshte shum i gjate, fytyr zeshket e gjoks madhe, serjoz, mustaqe te plota dhe te kthyera, nje kalores i shkelqyer, ka nje sjellje xhentellmeni, me nje njofie te perkryer per artin ushtarak.” Ja pra se cfar burri kalibri ishte shqiptari Odise Andruco Pranvere e vitit 1921 solli luften mes Ali Pashe Tepelenes dhe Sulltanit. Turku Ismail Beu, armiku i vjeter i Ali Pashait u urdherua nga Sulltani te udhehiqte trupat Otomane drejt Janines. Ky Bej turk kishte sherbyer dikur nen Ali Pashen dhe ishte armiku kryesor i tij. Disa here me dinakrine e tij i kishte shpetuar hakmarjes se Ali Pashes. Kur ky intrigant ishte zgjedhur nga Sulltani si keshilltar i tij dhe komplotonte ne Divan kunder Ali Pashes , Luani i Janines i nisi ne Stamboll dy shqiptare per ta vrare, por dhe kesaj rradhe ky mi gjirizesh i shpetoi ndeshkimit. Te dy shqiptaret e porositur nga Ali Pasha u kapen nga Sulltani dhe u varen. Ky qe si “shkake” arsyeja qe i dha mundesin Sulltanit per ti shpallur lufte Ali Pashes. Si perfundime dhe ky qene nuk i shpetoi dote ndeshkimit te Ali Pashes. Nje nga kushtet e Ali Pashes per bizedime me Porten e Larte ishte dhe koka e prere e Ismail Beut. Baba dovleti, ne perpjekje per te genjyer dhe gjunjezuar Ali Pashen i prete koken sherbetorit te tij Ismail Beut dhe ne vendin e tij dergon Hkurshid Pashen, nje gjeneral me pervoje dhe dinak. Por dhe ky i pabese nje dite do te ndeshkohej nga nje tjeter shqiptar, nga shqiptari Muhamet Aliu i Egjyptit. Strategjia e Pashait te Janines per ti bere balle sulmeve Otomane qe e perkryer: Muktari si Pasha i Beratit me forcat e tij do te mbronte Veriun nga sulmet e Pashait te Shkodres, Bushatlliut qe ishte ne aleance me Sulltanin. Veli Pasha dhe forcat e tij do te mbronin Jugun dhe Prevezen me rethinat e saje. Omer Vrijoni me 15.000 trupa do te mbronte Lindjen nga trupat otomane qe mund te vinin nga ana e Pindos dhe rrethinat e Mesoves, kurse Odise Andruco do te mbronte Juge- Lindjen Livadhjane dhe rrethinat e saj. Sic e shikojme; strategjia e Aliut per tu mbrojtur nga sulmet Otomane qe e perkryer, por fatkeqesisht e gjith kjo pregatitje u shua sa te hapesh e mbyllesh syte. Omer Vrijoni qe kishte mundesi te shumta per ti bere balle sulmeve Otomane ne malet e larta te Pindit u ble nga turku Ismail Beu dhe te 15.000 forcat e tij u bashkuan me Otomanet. Po ashtu dhe te dy djemte e Ali Pashes, Muktari dhe Veliu, dorzuan keshtjellat dhe mbrojtien e tyre ne dore te otomanve. Vetem nje kapedan i qendroje besnik Ali Pashes dhe u ndeshe me Otomanet dhe ky qe Odise Andruco. Odisea i vetem beri nje rezistence te forte, por ne pamundesi per ti bere balle hordhive te shumta Otomane u terhoq ne Thesali ku ngriti ne revolte greket e Thesalise. Pas deshtimit te revoltes se Thesalise, Odise Andruco kthehet perseri ne Janine ku takohet per here te fundit me bamirsin dhe Atin e tij Ali Pashain qe qendronte i vetem si nje Luane ne mbrojtie te Janines. Pas direktivave dhe financimit qe mori nga Luani i Janines largohet perseri drejt Rumelise per ti dhene lirine kuckes Greqi qe me mbrapa do tja shperblente me vrasjen e tij ne pabesi. Ne Maj 1822 Odise Andruco ne krye te Rumelioteve mundi Otomanet ne Gravia kjo qe fitorja qe i dha Odisese postin e kapedanit te Rumelis Lindore. 1924 Odise Andruco clirone Athinen nga Otomanet dhe mere nen drejtimin e tij garnizonin e Athines dhe te Akropolit. Sukseset dhe vija politike qe ndiqte Odisea i kishin shqetesuar greko-fanariotet. Ata shikonin tek Odise Andrucua pasqyrimin e Ali Pashait dhe shkelqimin e ideve te tij per nje Epir te pa varur dhe Shqiptar. - “Odise Andruco eshte armiku me i madhe i Greqise” “ - “E keqia me e madhe Greqise nuk i ka ardhur nga Turqia por nga keta…( nenkuptohen kapedanet shqiptare si Kollokotroni dhe Odise Andruco)” - “Per te krijuar Greqine ne duhet tu shtypim koken Rebelve te Poleponezit dhe perkrahesve te tyre” shprehej George Jarnis ne letrat e shumta qe i dergonte Kryetarit te Qeveris Greke Mavrokondotes. - “Une nuk do te terihiqem nga rruga kunder Odise Andrucos sikur te me japin gjith florinjte qe derdh Britania ne Greqi” shprehej fillo-heleni Fentos. Ja sa e perbindeshme qe urejtia e grekeve kunder Odise Andrucos dhe kapedaneve te tjere shqiptare. Me 1824 ne Poleponez, Kollokotroni kishte filluar luften kunder qeveris greko-fanariote te Mavrokondatos. E vetmja mundesi e grekeve per te mposhtur Kollokotronin dhe forcat e tij, ishte ndihma qe mund te mernin nga kapedanet Rumeliote qe udhehiqeshin nga Odise Andruco. Por Odisa nuk kishte qene asnjehere mike me greko- fanariotet dhe nuk pranonte qe forcat e tij te sulmonin Kollokotronin. Ideja Alipashjane per krjimin e Shtetit Epirot Shqiptare nuk ishte shuar akoma ne shpirtin e tij. Odise Andruco hodhi perseri idene e bashkimit te kapedaneve te Rumelise me kapedanet rebele te Poleponezit qe udhehiqeshin nga Kollokotroni. Ai i dergone nje leter Kollokotronit dhe Lord Bajronit te takoheshin ne Salona dhe atje se bashku te lidhnin Beslidhjen e Madhe per shtetin e pa varur Shqiptaro -Epirot. Nisja e Bajronit per ne Salona i shqetesoi greko-fanariotet, ata nuk e shikonin me sy te mire afrimin e Bajronit me dy kapedanet kryesore kryengrites. Per ta larguar Bajronin nga kjo lidhje, greko-fanariotet i afruan atij poziten e komandantit te Rumelise, por ai nuk e pranoi. Lordi Bajron i shoqeruar nga hajduti dhe i pa besi Teodor Guras mer rrugen per ne Salona por gjate rruges “semuret nga ethet” dhe vdese pa aritur aty?! Si per cudi, si shoqeruse i tij ishte hajduti dhe i pa besi Teodor Guras, njeriu qe do te behej me mbrapa vrasesi i Odise Andrucos dhe shkateruesi i rrebelizmit te Poleponezit qe shpuri futjen ne burge te Kollokotronit dhe shokeve te tij. Mbas vdekjes se Bajronit dhe intrigave te shumta te greko-fanarioteve dhe kjo perpjekje e fundit e Odise Andrucos deshton. Per te mposhtur revolten e kapedanve shqiptare, Greko-Fanariotet si Georgo Jaoranis, Koretis, Fentos e the, filluan intrigat kunder Odise Andrucos qe ne kete kohe kishte ndertuar nje fortifikim ne rethinat e Akropolit dhe me 100 mbeshtetesit e tij me besnike qendronte si nje shqiponje. Nga ky pozicjone ne “Shpellen e zeze” Odisea mund ti bente balle per 20 vjete te gjata sulmeve qe mund ti vinin nga qeveria Greke. Aty ai kishte gjithcka, municjonet, ushqimet dhe 100 shqiptaret besnik te tij. Dy vrases ordinere u derguan nga qeveria greke te vrisnin Odise Andrucon, por te dy keta vrases u zbuluan nga Odise Andruco dhe u egzekutuan prej tij. Greko Fanarioti Koretis (njeriu qe u bente thirje Suliotve qe te hapnin shkolla greke ne Sule qe tu mesonin femijve te tyre greqishte se ata nuk dinin) i afroi Pasuri nipit te Kollokotronit, Nikotares qe te vriste Odisene, por kjo gje nuk u pranua nga Nikotara qe e denoncoi hapur kete tentative te greko-fanarioteve per te vrare Odisene. Jo shum large ne kohe, truproja e Ali Pashait, Nikotare do ta paguaj me jeten e tij. Ai bashke me dajon e tij Kollokotronin dhe me 12 perkrahes te tjere u burgosen ne nje qeli te manastirit Profet Eligja ne ishullin e Hidres ku ju bene turturat me cnjerezore dhe mbase dy vjetesh pas daljes se tij nga burgu vdiqe nga plaget e shumta te turturave qe kishte ne trupe. Kur greket pane se tentativat e tyre te shumta per te vrare Odise Andrucon po shkonin kote, me dinakri i heqin komanden Odisese dhe ne vende te tij vendosin vartesin e tij, hajdutin ordinere Teodor Guras qe ishte kthyer ne nje sherbetor besnik i greko-fanarioteve. Odise Andruco per tu ruajtur nga pabesia e Greko-Fanarioteve bashke me trupat e tij besnike, kalon ne krahun e shqiptarve. Qendrimi i tij mes tyre nuk zgjati me shume se tre muaj. Oficeret Otomane si Khurshid Pasha e & nuk e shikonin me sy te mire qendrimin mes shqiptarve te Odise Andrucos, keshtu ai largohet prej tyre dhe mbyllet ne keshtjellen e tij duke pritur ne qetesi nje mundesi tjeter per te shkateruar fanariotet dhe pushtetin e tyre. Hajduti Teodor Guras mbas marjes se komandes se Rumelise u hodhe ne Poleponez kunder Kollokotronit dhe mbyti ne gjake rrevolten e Poleponezit. Tani i kishte ardhur ora dhe Odise Andrucos, kapedanit dhe mikut te tij te dikurshem. Hajduti Teodor Guras i etur per para mendonte se Odise Andruco kishte fshehur ne fortifikimit e tij ne “shpellen e zeze” gjithe thesarin qe i kishte dhene Ali Pasha. Ai e dinte mire, Odise Andruco e kishte financuar nga xhepi i tij gjith luften dhe perpjekjet e tij. Qeveria greke megjithese kishte mare dhe mirte akoma financime te shumta ne florinje nga Britania, Franca..etj, asnjehere nuk i kishin dhene Odise Andrucos asnje qindarke. Ata nuk mund te financonin armikun me te madhe te Greqise (keshtu shpreheshin ata) Lakmia per para e Guras ja eresoi syte atij deri sa ai ra plotesisht ne batakun e plehreva fanariote. Hajduti Guras si komandat i Rumelioteve dhe Akropolit, me dinakri dhe ne “besen” e tij, ftone Odise Andrucon te zbresi nga shpella e tij dhe se bashku te fillonin tentativat per tu falur nga qeveria greke. Keshtu Odise Andruco bie ne gracken e Guras dhe prangoset ne Kullen e larte Franceze ne Akropol. Dy muaj i lidhur kembe e duarsh mes hekurash, barrbaret greke provonin ne trupin e tij torturat me te egra. Mes turturave cnjerezore, njerzit e vene nga Guras i kerkonin atij te tregonte se ku e kishte fshehur thesarin qe i kishte dhene Ali Pashai. Ne mengjezin e 17 Qershorit te 1825 rezet e para te diellit zbuluan prane mureve te Nderteses Franceze trupin e gjakosur te nje njeriu. Ishte trupi i pa jete i Odise Andrucos. Per ironi, doktori fillo-helene me qendrim ne Athine qe i beri egzaminimin, me te shpejte leshoi deklaraten e tij te turpeshme: “Vdekja qe e menjehershme, e merituar, per nje spiun te dobet qe tradhetoi shtetin e tij” Gazetat e Athines jepnin varjantin zyrtar te vdekjes se Odise Andrucos: “Kur rrojet qen ne gjume, Odise Andruco u perpoq te aratisej nga dritaria e qelise se tij me nje litar qe u keput dhe Ai gjeti vdekjen”. Raporti i komandes se ushtrise i permbahej po ketij raporti, por me nje ndryshim te vogel; tregonte se “Andruco ishte trajtuar shume mire”. Me lote korkodili Teodor Guras i dergonte leter ngushellimi familjes se Odisese: “Jam thellesishte i cuditur dhe hidheruar nga vdekja e shokut dhe mikut time Andrucos, nuk munde te gjeje dot fjale te ngushelloi familjen tuaj nga ky hidherim qe e gjeti. Une nuk di si ta perballoi kete plage te rende ne zemren time”. Me keto fjale u perpoqen ta fshehnin krimin e tyre, hajduti Teodor Guras, Qeveria Greke, bashke me fanariotet. 75 vjet me mbrapa ne 1898 nje avukat i ndershem publikoi te verteten e vrasjes se Odise Andrucos. E kishte mare veshe nga goja e njerit prej rojeve te burgut, qe naten e vrasjes se Odise Andrucos kishte pare gjithecka: “Ate nate, tregon roja, ishte nate e eret, binte pakez shi i imet. Ne mes te nates, kater veta i afrohen qelise se Odise Andrucos, njeri nga ata qe Mamouris qe i tha rojes te shkonte te flinte, por ai u fsheh aty prane dhe shikonte e degjonte gjithcka qe po ndodhte. Te katert u futen brenda ne qeline e Odisese Andrucos, u degjua zhurma e zinxhirve ne trupin e Odises kur u cua ne kembe dhe roja degjoje fjalet e Odises: “Une e di kush ju ka derguar ketu. Liromni njeren dore dhe une do tju tregoje juve se cfar burri jame. S’dua t’ja di per zinxhiret e tjere qe me keni vene ne trupe, ne kembe dhe ne tjetren dore, mbaini te lidhura, po perse ti Mamouris?? Pak qetesi dhe mbas kesaj per nje kohe te gjate u degjuan te goditurat e kondakve te pushkeve, shqelmave, grushtave dhe me mbrapa u be perseri qetesi.. Roja i fshehur, pa kater vrasesit qe po terhiqnin zvare nje trup te rende njeriu te mbeshtjelle qe e vune ne nje barele dhe e nxoren jashte qelise. Te nesermen ne mengjese, roja pa ne oborin e Keshtjelles Franceze trupin e pa jete te Odise Andrucos te gjakosur e coptuar. Trupi i tij ishte bere cope-cope nga thikat, nofullat te thyera e te gjakosura, kafka e kokes e thyer dhe gjakoser, brinjet te thyera, duart dhe kembet te thyera, ne qafen e tij dukeshin akoma shenjat e zeza te duarve gjakatare greke, qafen ja kishin thyer, thonjte i kishte te nxira nga torturat, ishte masakruar ne menyren me barrbare nga shtazet e egra greko-fanariote. Shqiptari Odise Andruco u torturat ne menyren me barrbare dhe pa i dale akoma shpirti e hodhen gjysem te gjalle nga taraca e larte e Nderteses Franceze . Ja pra se si vdiqe shqiptari Odise Andruco. Sipas ditarit te Thoma Gordon, shoqerusit dhe mikut te Bajronit, Teodor Guras ishte shprehur: “ ne kete pune me genjyen te tjeret” Cilet qene valle ata qe e genjyen dhe urdheruan vrasesin Teodor Guras??? Perse e turturuan kaqe barrbarisht Andrucon??? Perse i dhane kete vdekje kaq te hidhur??? Ku e kishte burimin kjo urejtie kaqe e madhe kunder shqiptarit Odise Andruco???Perse u munduan ti fshehnin torturat dhe masakrat qe bene mbi trupin e Andrucos??? Perse greket e fshehen dhe e fshehin akoma vdekjen e vertete te Odise Andrucos???? Ja pra se kush jane Greket e ligje. Ja pra se si te vrasin greko-fanariotet dhe qeverite Greke. Tek vdekja e shqiptarit Odise Andruco duket fytyra e vertete e shtetit Greke. Greket e ligje qe vrane ne mes te nates shqiptarin Odise Andrucon, sot i kane ngritur atij buste dhe kendojne kenge per heroizmin e tij. C’fare hipokrizie e peshtyre. C’fare paburerie e neveriteshme. Qeverite Greke ne bashkepunim me historianet greke dhe sot e kesaj dite perpiqen te fshehin te verteten e vrasjes se shqiptarit Odise Andruco. Kudo qe te kerkosh per vdekjen e ketij shqiptari te madh, para syve do te dali formula e tyre e pregatitur nga funderinat e sillogjeve obskuratiste : “Odise Andruco u pushkatua per tradheti”?????? Por ja qe historiani Britanik David Brewer ne librin e tij “The Greek war of Independence” nuk eshte i nje mendje me qeverin dhe historjanet fallcifikator greke. Ne kete liber eshte dhene qarte vdekja e vertete e shqiptarit Odise Andruco. Mbase z. Abedin Rakipi do te na e shpjegoje arsyen e vertete te vrasjes barrbare te Andrucos nga kanibalet greko-fanariote, pa haruar dhe pergjigjen e afijeve greke qe qarkulloin me bollek ne internet..